1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài
“Trẻ em hôm nay thế giới ngày mai” câu nói đã in sâu vào tâm trí của mỗi
chúng ta, trẻ em là niềm hạnh phúc của mỗi gia đình, là tương lai của xã hội. Trẻ
em hôm nay là những công dân của thế giới ngày mai, việc bảo vệ chăm sóc và
giáo dục trẻ là trách nhiệm của toàn xã hội, của mỗi gia đình. Đã từ lâu cộng
đồng nhân loại đã nhận thức được điều đó và đi tới những biện pháp hữu hiệu để
chăm sóc nuôi dưỡng, giáo dục trẻ.
Ngày nay chúng ta không chỉ đào tạo những con người có trí thức, có khoa
học, yêu thiên nhiên, yêu Tổ quốc, yêu lao động mà còn tạo nên những con
người biết yêu nghệ thuật, yêu cái đẹp, giầu mơ ước và sáng tạo. Những phẩm
chất ấy con người phải được hình thành từ lứa tuổi Mầm non, lứa tuổi hứa hẹn
bao điều tốt đẹp trong tương lai. Và những cái đẹp ấy luôn được tìm thấy trong
các tác phẩm âm nhạc bởi âm nhạc là nhu cầu của cuộc sống, là món ăn tinh
thần không thể thiếu được đối với đời sống con người. Âm nhạc là ngôn ngữ
chung của nhân loại. Nếu cuộc sống mà thiếu âm nhạc thì chẳng khác gì thiếu
ánh sáng mặt trời. Đặc biệt đối với trẻ mầm non nói chung trẻ 3- 4 tuổi nói
riêng, thì những nốt nhạc trầm bổng, những giai điệu mượt mà vui tươi, trong
trẻo của các tác phẩm âm nhạc như là dòng sữa ngọt ngào nuôi dưỡng tâm hồn
trẻ thơ, qua đó giúp trẻ phát triển toàn diện nhân cách của mình.
Như chúng ta đã biết âm nhạc tác động vào con người ngay từ khi còn nằm
trong nôi, khi được nghe tiếng ru à ơi của mẹ. Tâm hồn trẻ ngây thơ trong sáng,
luôn luôn vui vẻ cho nên tiếp xúc với âm nhạc là nhu cầu không thể thiếu với
trẻ.
Trong chương trình giáo dục mầm non, hoạt động giáo dục âm nhạc là một
hoạt động nghệ thuật hết sức gần gũi với trẻ, là hoạt động được trẻ yêu thích, là
nguồn hứng thú mạnh mẽ để trẻ cảm thụ nghệ thuật và nó còn là phương tiện
thiết thực cho các hoạt động giáo dục khác. Có thể coi âm nhạc là một bộ phận
1/31
không thể tách rời với công tác chăm sóc, giáo dục trẻ. Nó là một phương tiện
hữu hiệu cho việc tổ chức các hoạt động giáo dục ở trường.
Âm nhạc và vận động sáng tạo khi được giáo viên mầm non sử dụng một
cách có mục đích, phù hợp sáng tạo sẽ hỗ trợ trẻ thu nhận kinh nghiệm tích cực
và tạo cảm giác hưng phấn, vui tươi. Giáo viên có thể chơi đàn hay bật nhạc
không lời êm dịu làm nhạc nền trong khi đang diễn ra các hoạt động khác của trẻ
(gìơ ăn, chơi ở các góc, chơi ngoài trời, trẻ làm tạo hình..). Ca hát và nghe nhạc
giúp trẻ duy trì tập trung, phấn khởi trong khi hoạt động. Trẻ thích hát theo lời
bài hát hay đung đưa người theo tiếng nhạc có giai điệu vui tươi, êm dịu, nhộn
nhịp. Ngoài ra giáo viên còn sử dụng âm nhạc để ổn định lớp, nhóm, vào bài,
chuyển tiếp các phần trong giờ học hay chuyển từ hoạt động này sang hoạt động
khác để tạo sự hứng thú, thu hút trẻ.
Ý thức rõ vai trò của giáo dục âm nhạc, cho nên hoạt động học âm
nhạc đã trở thành một hoạt động không thể thiếu được trong trường lớp mầm
non cũng như trong cuộc sống hàng ngày của trẻ. Từ thực tế trong quá trình dạy
học hoạt động âm nhạc cho trẻ mầm non tôi thấy những nốt nhạc trầm bổng,
những giai điệu du dương, mượt mà, trong trẻo của tác phẩm đối với trẻ như là
những dòng sữa ngọt ngào nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ và có tác dụng giúp trẻ
phát triển toàn diện về nhân cách. Cho nên hoạt động có chủ đích Giáo dục âm
nhạc đã trở thành một hoạt động không thể thiếu được trong trường mầm non.
Thế nhưng, trẻ mầm non còn nhỏ, tư duy chủ yếu bằng trực quan hình tượng dể
nhớ, nhưng cũng chóng quên mang nặng cảm tính. Khả năng trẻ tư duy tổng hợp
khái quát chưa cao, cho nên yêu cầu cô phải linh hoạt, sáng tạo, đặc biệt là cô có
năng khiếu âm nhạc, hiểu được nội dung của tác phẩm mang đến cho trẻ những
hình ảnh đẹp nói về quê hương đất nước con người việt nam. Để thu hút trẻ tích
cực tham gia vào các hoạt động hằng ngày như ( giờ ăn, ngủ, chơi hoạt động
góc, hoạt động mọi lúc, mọi nơi) cô có thể bật nhạc không lời để thay đổi các
trạng thái hoạt động của trẻ. Với tôi khi dạy giờ âm nhạc giống như một bí quyết
riêng giúp tôi thu hút trẻ, tạo ấn tượng đẹp khi trẻ tới lớp.
2/31
Quan trọng hơn là hình thức tổ chức và phương pháp hướng dẫn phù hợp
với từng đối tượng, lứa tuổi để trẻ phát huy tính tích cực chủ động, sáng tạo ở
trẻ.
Được sự quan tâm chỉ đạo của ban giám hiệu, trong những năm qua, bản
thân tôi đã và đang cố gắng đi sâu tìm những biện pháp thích hợp nhằm nâng
cao chất lượng dạy và học cho hoạt động giáo dục âm nhạc. Nhưng đối với đặc
điểm của lứa tuổi mẫu giáo nói chung, trẻ 3- 4 tuổi nói riêng giáo dục âm nhạc
không chỉ dừng lại ở việc cô dạy trẻ hát và múa đơn giản mà phải tổ chức hát,
múa dưới nhiều hình thức và luôn đi cùng với đồ dùng đồ chơi âm nhạc. Bên
cạnh đó, giáo dục âm nhạc luôn được thực hiện phù hợp với chế độ sinh hoạt cả
ngày ở trường của trẻ có ý nghĩa lớn như: Giáo dục âm nhạc tích hợp với làm
quen văn học, hoạt động tạo hình, toán, thể dục buổi sáng...nhờ đó mà cuộc
sống của trẻ luôn vui vẻ hồn nhiên.
Là một giáo viên mầm non, rất tâm huyết với nghề dạy trẻ. Trẻ em rất thông
minh và lanh lợi. Tôi luôn mong muốn truyền đạt được nhiều kiến thức cho trẻ,
giúp trẻ phát triển hết những khả năng vốn có. Chính vì điều đó tôi đã luôn trăn
trở, tìm tòi và sáng tạo, để tìm ra những cách thức hay, những biện pháp tốt nhất
cho quá trình tổ chức hoạt động giáo dục âm nhạc của mình.
Vì tất cả những lý do này, tôi luôn mong muốn mình phải làm thế nào để
giúp trẻ học tốt hoạt động âm nhạc, tôi đã không ngừng suy nghĩ và sáng tạo, để
tìm ra những cách thức tổ chức và tạo ra môi trường học tốt nhất cho trẻ.
Vì vậy tôi đã chọn đề tài: “Một số biện pháp nâng cao chât lượng phát
triển thẩm mỹ cho trẻ 3-4 tuổi thông qua hoạt động âm nhạc ở trường mầm
non Hưng Lộc.
1.2 Mục đích nghiên cứu:
Nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc, cô có thể truyền đạt lại cho trẻ những
kỹ năng, kỹ xảo để trẻ có thể sáng tạo tiếp thu, học hỏi, cảm nhận được giai điệu
của bài hát, hát đúng, hát hay, hát có cảm xúc, yêu thích âm nhạc.
1.3: Đối tượng nghiên cứu:
3/31
40 trẻ lớp mẫu giáo 3-4 tuổi trường mầm non Hưng Lộc năm học ........
1.4. Phương pháp nghiên cứu SKKN:
* Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lý thuyết
* Phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu nhập thông tin
* phương pháp thống kê sử lý số liệu
2. NỘI DUNG
2.1. Cơ sở lý luận:
Âm nhạc vốn rất gần gũi với trẻ em nhưng ở những năm đầu tiên của cuộc
sống, những phản ứng vui vẻ của trẻ khi nghe âm nhạc vẫn còn mơ hồ, thậm chí
nhiều khi còn lẫn lộn giữa âm nhạc với các âm thanh khác nhau ở xung quanh.
Ở độ tuổi này trẻ bắt đầu cảm nhận được những bài hát và những điệu nhạc. Tuy
nhiên lòng yêu thích âm nhạc ở trẻ lại ở nhiều mức độ khác nhau. Có cháu yêu
đến độ say mê, có cháu lại rất thờ ơ khi nhạc vang lên. Và mức độ yêu âm nhạc
phần lớn do hoàn cảnh cuộc sống, giáo dục của người lớn xung quanh. Vì thế
cho nên giáo dục âm nhạc là giáo dục thẩm mỹ, giáo dục đạo đức, góp phần phát
triển trí tuệ và có sự tác động lớn đến sự phát triển tâm sinh lý của trẻ. Âm nhạc
đối với trẻ là thế giới kỳ diệu đầy cảm xúc.
Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, trẻ được nghe nhạc cổ điển từ trong bào
thai sẽ kích thích sóng điện não giúp não phát triển tăng trí thông minh sau này.
Và đối với trẻ ở lứa tuổi mầm non Âm nhạc là môn học giúp trẻ phát triển toàn
diện nhất. Và thông qua âm nhạc trẻ sẽ linh họat, mạnh dạn, thông minh qua
việc sáng tạo các động tác minh họa kết hợp khi hát và rèn luyện cho trẻ, khi vận
động theo nhạc sẽ thúc đấy sự vận động cơ thể, sự nhanh nhẹn khéo léo, bền bỉ
và dẻo dai qua các động tác. Giáo dục âm nhạc là hoạt động nghệ thuật có tác
dụng giáo dục thẩm mỹ, tạo ra đời sống văn hoá lành mạnh, góp phần phát triển
trí tuệ và thể chất cho trẻ. Theo hướng đổi mới, giáo dục âm nhạc được thực
hiện với mục đích nâng cao khả năng thực hành, cảm thụ nghệ thuật.
Giáo dục âm nhạc trong trường mầm non là giáo dục cho trẻ lòng yêu âm
nhạc, biết cảm thụ âm nhạc thông qua các hoạt động âm nhạc phong phú như:
4/31
Ca hát, vận động, nghe hát, múa trẻ chơi âm nhạc. Đặc biệt đối với trẻ 3- 4 tuổi,
giáo dục âm nhạc đã đem lại cho trẻ những ấn tượng, những khái niệm âm nhạc,
dần hình thành trong tâm hồn trẻ, tạo điều kiện phát triển thị hiếu âm nhạc. Đây
là bước khởi đầu giúp trẻ biết lựa chọn, đánh giá tác phẩm âm nhạc và biết cách
biểu diễn ở mức độ đơn giản.
Thông qua hoạt động giáo dục âm nhạc trẻ được tiếp xúc với các dạng
hoạt động: Ca hát, nghe hát, vận động theo nhạc và trò chơi âm nhạc. Trẻ được
hát những giai điệu trầm bổng với lời ca đẹp, được biểu diễn, vận động, nhảy
múa theo nhịp điệu âm nhạc. Giáo viên tận dụng vận động để phát huy khả năng
của trẻ trong các lĩnh vực: Ngôn ngữ, văn học, khoa học, nghệ thuật và chơi
ngoài trời. Mà mục đích của chương trình giáo dục mầm non “làm sao để tạo cơ
hội cho trẻ được trải nghiệm” sáng tạo và thể hiện mình.
Xuất phát từ đặc điểm sinh lý của trẻ Mẫu giáo “dễ nhớ, mau quên và dễ
nhàm chán”. Tôi nghĩ rằng nếu thực hiện hoạt động giáo dục âm nhạc tốt thì
chắc hẳn giờ học sẽ rất sôi nổi và sinh động, gây hứng thú và trẻ hoạt động tích
cực. Giúp trẻ cảm nhận cái hay, cái đẹp trong câu từ, góp phần phát triển thẩm
mỹ cho trẻ.
Ý thức được điều này giáo viên, đặc biệt để nâng cao chất lượng, sự yêu
thích âm nhạc đối với trẻ giáo viên phải tự tạo nhiều đồ chơi, đồ dùng dạy học
phù hợp, tích hợp âm nhạc với các hoạt động trong cuộc sống hàng ngày ở
trường mầm non, hoặc ở nhà để các cháu có thể vui chơi học tập một cách có
hiệu quả.
2.2. Thực trạng vấn đề:
Năm học ........tôi được ban giám hiệu nhà trường phân công chủ nhiệm lớp 3-
4 tuổi tổng số là 40 cháu.
* Thuận lợi:
Đựơc sự quan tâm của ban giám hiệu nhà trường, lãnh đạo địa phương, và
các bậc phụ huynh nên trẻ đến lớp được đầu tư đồ dùng học tập, các loại đồ
dùng trực quan phục vụ các hoạt động của trẻ cơ bản đảm bảo. Nhà trường đã có
5/31
trang thiết bị điện tử, công nghệ thông tin giúp giáo viên dễ dàng hơn trong việc
chuyển tải kiến thức. Hoạt động cũng trở nên cuốn hút và sinh động hơn.
Trẻ được tham gia nhiều hoạt động văn nghệ của nhà trường, ngày khai
giảng, ngày 20-11, ngày 8-3 nên trẻ tự tin mạnh dạn. Những hoạt động này vô
cùng có ý nghĩa với trẻ, nó giúp trẻ có cơ hội rèn luyện và thỏa sức thể hiện, vì
thế mà trong các tiết học trẻ mạnh dạn và nhiệt tình hơn.
Lớp học được phân chia theo đúng độ tuổi nên thuận lợi cho việc rèn
luyện và giáo dục các cháu.
Các cháu đi học chuyên cần 39/40 đạt 97%
Trường tổ chức ăn bán trú 100 nên thuận lợi cho việc chăm sóc trẻ hàng
ngày.
Bản thân là giáo viên có trình độ chuẩn về chuyên môn, nhiệt tình yêu
nghề mến trẻ, có khả năng hát cho trẻ nghe và biết định hướng cho trẻ hoạt động
âm nhạc có hiệu quả, tạo được môi trường hoạt động đa dạng, phong phú.
Luôn nhận được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của ban giám hiệu nhà
trường.
Nhà trường thường xuyên tạo điều kiện xây dựng các tiết mẫu để giáo
viên được dự giờ, trao đổi kinh nghiệm với các đồng chí đồng nghiệp.
Được sự tín nhiệm và tin cậy của phụ huynh trong công tác phối kết hợp
chăm sóc, giáo dục trẻ.
*. Khó khăn:
Bên cạnh những thuận lợi trên, song trong quá trình tổ chức hoạt động
giáo dục âm nhạc và chăm sóc trẻ tôi cũng gặp không ít khó khăn:
Số trẻ trong lớp quá đông, nề nếp chưa ổn định, kiến thức của trẻ còn hạn
chế. Tỉ lệ trẻ chưa qua nhà trẻ còn nhiều.
Đồ dùng trực quan còn ít chưa đa dạng phong phú. Thẩm mỹ chưa đạt,
giá trị sử dụng chưa cao. Đặc biệt là đồ dùng cho trẻ hoạt động âm nhạc còn ít,
chưa đáp ứng được nhu cầu học tập của trẻ.
6/31
Trường còn chưa có phòng đa năng, nên việc phát triển âm nhạc cho trẻ
vẫn còn nhiều khó khăn.
Việc áp dụng công nghệ khoa học vào hoạt động, các hoạt động còn hạn
chế.
Do phụ huynh chủ yếu đi làm ăn xa, gửi cháu cho ông bà vì vậy việc phối
hợp với phụ huynh cũng gập nhiều khó khăn, cô không thể trao đổi về đặc điểm
riêng, những mặt mạnh yếu của con em họ.
2.2.3. Kết quả khảo sát
Từ thực trạng trên tôi đã tiến hành khảo sát trên trẻ ở lớp tôi và kết quả
đạt được như sau:
Bảng 1: Kết quả khảo sát thực trạng.
Nội dung đánh giá
TS
Trẻ
Đạt yêu cầu Chưa đạt yêu
cầu
Tốt Khá TB Yếu Kém
ST % ST % S
T
% S
T
% S
T
%
Trẻ thuộc lời bài hát
và nhớ tên tác giả,
cảm nhận được giai
điệu bài hát.
40 8 20 13 32 12 30 7 18 0 0
Trẻ có kỹ năng ca hát
nghe hát, vận động
theo nhạc
40
9 23 10 25 17 43 4 10 0 0
Trẻ biết chơi trò chơi
âm nhac
40 8 20 9 23 15 37 8 20 0 0
Trẻ hứng thú tham
gia hoạt động
40 8 20 10 25 16 40 6 15 0 0
*Kết quả:
7/31
-Trẻ đạt yêu cầu: 33 trẻ đạt 82%
-Trẻ chưa đạt yêu cầu: 7 trẻ đạt 18%
* Nguyên nhân:
- Hình thức dạy hát còn chưa cuốn hút và lôi cuốn trẻ, các hình thức đôi lúc
chưa linh hoạt,
- Việc lựa chọn một số trò chơi phục vụ âm nhạccòn hạn chế.
- Chưa chú trọng đến việc rèn kỹ năng ca hát và kỹ năng vận động, thực hành
cho trẻ, còn đang gò ép trẻ học hát theo kiểu “học thuộc lòng”.
- Một số trẻ chưa tích cực tham gia vào các hoạt động ca hát, vận động.
- Do ngôn ngữ của trẻ còn hạn chế, trẻ nói ngọng tiếng địa phương, phát âm
khó nên hát chưa đúng giai điệu, hát không rõ lời hoặc hát sai lời.
- Trẻ chưa tạo được âm thanh hợp lí khi hát ( hát nhỏ hoặc hát gắt, thét).
Khi hát trẻ chưa hòa quyện giọng hát của mình vào giọng hát của tập thể.
Chính vì vậy tôi thường xuyên chú trọng tổ chức hoạt động cho trẻ ca hát, vận
động theo các tiết học, các chủ đề, học mọi lúc mọi nơi.
Để khắc phục và giải quyết thực trạng trên tôi đã suy nghĩ tìm ra những giải
pháp, biện pháp khắc phục để giúp trẻ tham gia học tốt hoạt động giáo dục âm
nhạc, qua đó góp phần tạo cho trẻ khí chất nhanh nhẹn hơn.
2.3. Các giải pháp và biện pháp
2.3.1. Các giải pháp.
-Xây dựng kế hoạnh giáo dục âm nhạc, tạo môi trường kích thích sự hứng
thú học tập.
-Đổi mới hình thức tổ chức các dạng hoạt động âm nhạc, tổ chức tiết học
nhẹ nhàng linh hoạt.
- Sử dụng các loại nhạc cụ, học cụ để thu hút sự chú ý của trẻ
-Tăng cường công tác phối kết hợp với phụ huynh
2.3. 2. Các biện pháp tổ chức thực hiện.
Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch giáo dục âm nhạc.
8/31
Từng chủ đề tôi xây dựng mục tiêu, nội dung, kế hoạch hoạt động ngay từ
đầu chủ đề: Sưu tầm những bài hát mới có nội dung ngắn, dể nhớ, gần gũi với
trẻ phù hợp với chủ đề, lứa tuổi, thực tế của địa phương với nhận thức của trẻ
chứa đựng tính nhân đạo đi sâu vào tình cảm, phản ánh được những hứng thú
của trẻ.
Ví dụ: Chủ đề “ Trường Mầm non” Đề tài: Dạy hát bài “ Vui đến trường”
của Hoàng Tiến. Nội dung kết hợp tôi chọn Nghe hát bài “ Trường chúng cháu
là trường Mầm non” và trò chơi: “ Ai đoán giỏi”.
Ví dụ: Chủ đề “ Gia đình”
Nội dung trọng tâm: Nghe hát, nghe nhạc bài: “Chỉ có một trên đời”
Nội dung kết hợp: Hát bài: “Cả nhà thương nhau” và TC: Hát
theo hình vẽ...
Ví dụ: Hoạt động ca hát. Trọng tâm day vận động múa
Chủ đề : Thế giới thực vật – tết và mùa xuân
Đề tài : dạy vận động múa “sắp đến tết rồi”.
Kết hợp nghe hát: Em ngắm chiếc lá
Chủ đề: “ Động vật” Đề tài: Dạy vận động bài: “Vì sao con mèo rửa
mặt” của tác giả Hoàng Long, Nội dung kết hợp tôi chọn nghe hát bài “Con
cò”của Tân Huyền.
Ví dụ: Chủ đề : “nghề nghiệp”
Đề tài: hát vỗ tay theo nhịp bài “Cháu yêu cô chú công nhân” tác giả
“Hoàng văn yến”
Kết hợp nghe hát: Cháu yêu cô thợ dệt
Trò chơi: “ nghe nhạc đoán tên bài hát”
Để chuẩn bị một hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ tôi vạch sẵn các hoạt
động giữa yên tĩnh và ồn ào, giữa năng động và nghỉ ngơi, duy trì cân đối giữa
vận động “động và tĩnh”. Khi kết thúc một hoạt động, tạo sự chuyển tiếp ngọt
ngào uyển chuyển giữa các hoạt động. Nếu dừng lại đột ngột đứt quãng khi
9/31
chuyển sang hoạt động kế tiếp sẽ làm cho trẻ mất tập trung, dễ xảy ra lộn xộn.
Muốn hoạt động giáo dục hiệu quả, tôi phải tìm hiểu phân tích bài hát trên cơ sở
đó luyện hát diễn cảm, thể hiện sắc thái tình cảm phù hợp với nội dung bài hát
và sử dụng thành thạo các dụng cụ âm nhạc.
Biện pháp 2: Tạo môi trường kích thích sự hứng thú.
Vì diện tích phòng hẹp tôi luôn tận dụng diện tích phòng học, phòng Âm
nhạc và chú ý bố trí sắp xếp các học cụ, đội hình để tạo môi trường học và thoải
mái cho trẻ.
Cô cho trẻ học ở phòng tập rộng rãi, thông thoáng cô có thể trang trí các
nốt nhạc, hình vẽ các bạn nhỏ ca múa, dán, trưng bày các nhạc cụ học cụ xung
quanh phòng để kích thích trẻ hứng thú hơn khi học tập.
Ví dụ: Chủ đề trường mầm non tôi cắt dán nốt nhạc và các bạn nhỏ đang
cùng nhảy múa ca dưới mái trường, cùng nhiều các bạn nhỏ đang ca hát.
Trẻ mầm non phát âm còn chưa chuẩn vì thế giáo viên cần chú ý đến khả
năng phát âm của trẻ để có sự điều chỉnh và sửa sai rèn luyện cho trẻ.
Để kích thích tính tò mò, ham hiểu biết lôi cuốn trẻ vào góc chơi âm nhạc,
tôi luôn chú ý thay đổi chất liệu, những thiết bị tạo âm thanh khác nhau, tạo điều
kiện cho trẻ sử dụng tối đa.
Tại góc âm nhạc, tôi cũng chú ý tạo điều kiện cho trẻ thể hiện những ý
tưởng, mong muốn của trẻ, đặc biệt phát huy tác dụng của trẻ hỗ trợ nhau, liên
kết với nhau tổ chức các hoạt động mang tính nghệ thuật. Khuyến khích trẻ tự
làm hay cùng trẻ trang trí một số đồ dùng đồ chơi để vỗ hay gõ đệm bài hát
nhằm gây hứng thú cho trẻ khi sử dụng.
Ví dụ: Tôi tận dụng vỏ hộp làm trống lắc và khuyến khích trẻ cùng dán
trang trí cho đẹp.
Hay trẻ cùng tôi trang trí lên những chiếc mũ múa, mũ chụp... Khi trang
trí xong trẻ được dùng chính sản phẩm mình làm để hoạt động, thì trẻ rất hứng
thú.
10/31
Ví dụ: Chủ đề thực vật tôi làm các dụng cụ âm nhạc dưới dạng hoa lá,
cùng với các nốt nhạc khuyến khích trẻ làm cùng cô.
Chủ đề động vật dán các con vật ngộ ngĩnh đáng yêu đang cầm dụng cụ
âm nhạc nhảy múa ca hát.
Để có một hoạt động học sôi nổi và hào hứng ngay từ đầu, người dạy
trước khi tổ chức hoạt động cũng phải tự luyện đàn, giọng hát và nghe hát...để
giúp trẻ cảm thụ âm nhạc một cách chính xác
. Góc âm nhạc là nơi trẻ có điều kiện để thể hiện khả năng âm nhạc của
mình, trẻ có thể làm quen, ôn luyện, củng cố và vận dụng phát triển những kỹ
năng âm nhạc qua các tṛò chơi, các họat động sáng tạo làm phát triển khả năng
sáng tạo của trẻ. Tại đây, trẻ tự hát hay tự vận động theo nhạc, biểu diễn một
mình hay một nhóm trẻ một cách thích thú và sáng tạo.
Ví dụ: Khi trẻ nghe một đoạn nhạc, hoặc một đoạn đệm đàn của một bài
hát nào đó, tự các trẻ có thể hứng thú hát múa và vận động bài hát mà không cần
hưỡng dẫn của cô.
Qua sử dụng biên pháp tạo môi trường kích thích sự hứng thú tôi thấy đa
số các cháu hứng thú tham gia hoạt động rất sôi nổi, đạt hiệu quả cao.
Biện pháp 3: Đổi mới hình thức tổ chức các dạng hoạt động âm nhac,
tổ chức tiết học nhẹ nhàng, linh hoạt.
Dựa vào nội dung giáo dục âm nhạc để có những hình thức tổ chức phù
hợp.
Ví dụ: Hoạt động ca hát. Trọng tâm dạy hát
Chủ đề : Trường mầm non
Đề tài: Dạy hát: Trường chúng cháu là trường mầm non
Nghe hát: Cô và mẹ
Trẻ nhớ tên bài hát, tên tác giả, nội dung bài hát.
Trẻ thuộc lời bài hát, đúng giai điệu bài hát
Giáo dục trẻ nghe lời cô giáo ngoan ngoãn, đoàn kết với bạn bè.
11/31
Cô có thể cho trẻ đọc bài thơ về chủ đề trường mầm non, xem tranh về
trường mầm non đàm thoại chủ đề
Giới thiệu tên bài hát tên tác giả.
Cô hát mẫu 1 lần
Dạy trẻ hát từng câu của bài hát
Khi trẻ đã quen và thuộc thì cô có thể cho trẻ thi đua nhau hát (tổ, nhóm,
hát to, nhỏ, hát đối)
Nghe hát: Cô và mẹ
Cô có thể xem tranh ảnh cô đang bé bé từ tay mẹ, để trẻ có thể hiểu tình
cảm của cô và mẹ dành cho mình.
Cô hát 2 lần, lần 2 cô mời trẻ hưởng ứng cùng cô
Ví dụ: Hoạt động ca hát. Trọng tâm day vận động múa
Chủ đề: Thế giới thực vật – tết và mùa xuân
Đề tài: dạy vận động múa “sắp đến tết rồi” tác giả “Hoàng Vân” Kết hợp
nghe hát: mùa xuân ơi
Trẻ múa thành thạo theo lời bài hát.
Giáo dục trẻ ngoan ngoan nghe lời người lớn, chăm sóc bảo vệ cây.
Chuẩn bị cây, hoa bánh về ngày tết
Vào bài tôi đưa hình ảnh : Hoa đào, bé măc quần áo đẹp, bé và ông bà, bố
mẹ, bé đang hát. Cho trẻ nhận xét hình ảnh đàm thoại về bức tranh. Cho trẻ lắng
nghe một đoạn nhạc của bài hát để trẻ đoán xem những hình ảnh, và câu hát có
trong bài hát nào đã học.
Cô hát múa cả bài lần 1, cho trẻ nhắc lại tên bài hát.
Cô hát múa lần 2 kết hợp hướng dẫn từng động tác múa (gồm 4 động tác).
Cô hát múa lại cả bài 1 lần nữa.
Cô day trẻ múa từng câu, từng câu hát ứng với từng điệu múa.
Cho trẻ hát múa cả lớp 2 - 3 lần.
12/31
khi trẻ đã hiểu và thuộc, cô cho trẻ thi đua nhau hát, khuyến khích trẻ vận
động múa theo tổ, nhóm, cá nhân (cô quan sát, khuyến khích động viên và sửa
sai cho trẻ). Cho cả lớp hát múa lại một lần nữa.
Cô hướng trẻ vào nội dung bài hát: “ Mùa xuân”. Tác giả Hoàng văn yến
Cô hát cho trẻ nghe bài hát 2 lần, hướng cho trẻ trò chuyện về tên bài hát, tác giả
và nội dung bài hát.
Kết thúc cô lồng ghép giáo dục trẻ biết nghe lời bố mẹ, biết chăm sóc bảo
vệ cây, và đồ dùng ngày tết.
Ở chủ đề “ Gia đình”: Nội dung trọng tâm: dạy hát vỗ tay theo nhịp “Cả
nhà thương nhau”, tác giả Phan văn Minh nội dung kết hợp tôi chọn nghe hát
bài: “ Ru con” Dân ca nam bộ.
Trẻ hát vỗ tay thành thạo theo lời bài hát.
Vào bài tôi cho trẻ xem tranh về gia đình và trò chuyện về nội dung bức
tranh. Sau đó đố trẻ kể tên bài hát trẻ thuộc nói lên tình cảm của những người
thân trong gia đình: “Cả nhà thương nhau”.
Tôi mở nhạc cho trẻ nghe giai điệu và hát theo nhạc bài: “Cả nhà thương
nhau”. Cho cả lớp hát lại bài hát một lần.
Cô giới thiệu để bài hát hay hơn nếu chúng mình vừa hát vừa vỗ tay theo
nhịp của bài hát.
Cô hát vỗ tay theo nhịp cả bài lần 1, cho trẻ nhắc lại tên bài hát.
Cô hát vỗ tay theo nhịp lần 2 kết hợp hướng dẫn trẻ vỗ tay theo nhịp 2/4).
Cô hát múa lại cả bài 1 lần nữa.
Cho trẻ hát vỗ tay theo nhịp cả lớp 2 - 3 lần.
Khuyến khích trẻ vỗ tay theo nhịp theo tổ, nhóm, cá nhân ( Cô quan sát,
khuyến khích động viên và sửa sai cho trẻ). Cho cả lớp hát vỗ tay theo nhịp lại
một lần nữa.
Cô hướng trẻ vào nội dung bài hát : “ Ru con”. Cô hát cho trẻ nghe bài hát
2 lần, hướng cho trẻ trò chuyện về tên bài hát, tác giả và nội dung bài hát. (ảnh
1: Cô cùng trẻ hát vỗ tay theo nhịp)
13/31
Kết thúc cô lồng ghép giáo dục trẻ tình cảm yêu thương của các thành viên
trong gia đình.
Vận động theo nhạc bao gồm các hình thức.
Hoạt động nhảy múa. Gõ đệm hoà theo nhịp điệu âm nhạc. Gõ theo nhịp,
phách và gõ theo tiết tấu, hay hát vỗ tay theo nhịp.
Ví dụ: Dạy trẻ gõ phách theo bài hát.
Ta chọn dạy trẻ gõ đệm theo nhịp 2/4 bài hát “Cháu yêu cô chú công nhân”
cô cho trẻ vỗ một phách mạnh, một phách nhẹ.
Với các dụng cụ: Phách tre, trống, đàn và các dụng cụ thường ngày hay
dùng. (Bất cứ loại nào phát ra âm thanh đều có thể làm dụng cụ âm nhạc: Môi,
thìa, hộp sữa, gáo dừa...).
Ngoài việc đệm theo nhịp, ta có thể cho trẻ đệm theo: Phách, tiết tấu
nhanh, chậm, phối hợp.
Tuỳ khả năng của trẻ để cho trẻ phối hợp 2-3 cách gõ khác nhau. Thông
qua việc đổi mới về hình thức gõ đệm theo nhịp bài hát đã tạo cho trẻ có được
những kỹ năng hoạt động nghệ thuật phong phú.
Nghe hát là hoạt động mang tính nghệ thuật nhiều hơn các hoạt động
khác. Đối với hoạt động này có nhiều hình thức có thể sử dụng đó là:
Nếu cô là người hát được trở lên có thể chọn hình thức: Vừa đàn vừa hát
cho trẻ nghe. Vừa hát và cho trẻ phụ hoạ bài hát cùng cô.
Nếu cô là người hát yếu: Có thể cho trẻ nghe băng đài cũng tạo được
hứng thú. Hoặc cho trẻ xem video ...
Ngoài ra ở phần nghe hát cô có thể mặc trang phục theo bài hát hoặc trẻ
minh hoạ với trang phục phù hợp với lời bài hát.
Ví dụ: Ở chủ đề nghề nghiệp bài nghe hát “Cháu thương chú bộ đội” tác
giả Hoàng văn Yến.
Cô có thể cho trẻ minh hoạ theo lời bài hát với trang phục.
Cô giáo, áo dài. Chú bộ đội, quần áo bộ đội và mang súng.
Khi cô hát cho trẻ biểu diễn theo lời bài hát và thể hiện theo nội dung bài hát.
14/31
Bên cạnh việc đổi mới các hình thức các dạng hoạt động âm nhạc thì việc
tổ chức tiết học nhẹ nhàng, linh hoạt là rất cần thiết để thu hút trẻ.
Ví dụ: Ở chủ đề “ Nghề nghiệp” với đề tài “ Màu áo chú bộ đội” thì cô sẽ
hóa trang thành chú bộ đội tay mang súng, mũ cài ngôi sao, với bộ quân phục
màu xanh của núi rừng để gây sự hứng thú cho trẻ.
Qua biện pháp đổi mới hình thức tổ chức các dạng hoạt động âm nhạc, tổ
chức tiết học nhẹ nhàng linh hoạt, tôi thấy đa số trẻ trong lớp hăng hái tiếp thu
và hứng thú khi tham gia hoạt động giáo dục âm nhạc hứng thú sôi nổi, cuốn hút
hơn.
Biện pháp 4: Sử dụng các loại nhạc cụ, học cụ để thu hút sự chú ý
của trẻ.
Để kích thích tính tò mò, ham hiểu biết lôi cuốn trẻ vào góc chơi âm nhạc
, giáo viên phải chú ý thay đổi chất liệu, những thiết bị tạo âm thanh khác nhau
định kỳ, tạo điều kiện cho trẻ sử dụng tối đa.
Khi trẻ khai thác hết, chơi liên tục, trẻ cảm thấy chán tôi sẽ thay đổi ngay.
Ví dụ: Dùng lời kích thích trẻ: “ Ở góc âm nhạc hôm nay có đồ dùng đồ
chơi mới, các con hãy thử xem”. Mỗi lần nên thay đổi 2-3 đồ dùng đồ chơi. Tôi
đã khuyến khích trẻ trải nghiệm, tìm tòi, khám phá những đồ dùng đồ chơi mới.
Ví dụ: Dưới sự giúp đỡ của cô trong quá trình trẻ chơi, trẻ tự phát hiện ra âm
thanh của hai phách gõ vào nhau tạo ra âm thanh rất hay chén sành, chén sứ khi
chứa lượng nước khác nhau, thì các chén tạo ra âm thanh khác nhau. Giáo viên
gợi ý cho trẻ biết phối hợp những đồ dùng đồ chơi cũ với đồ dùng đồ chơi mới,
gây hứng thú cho trẻ. . ( ảnh 2: Các loại nhạc cụ âm nhạc)
Ví dụ: Để gõ phách theo nhịp cho một bài hát “Cháu vẽ ông mặt trời” của
tác giả Tân Huyền. Cô tạo hứng thú cho trẻ bằng cách cho trẻ quan sát hình ông
mặt trời từ từ nhô lên khỏi dãy núi, cô trò chuyện cùng trẻ về ông mặt trời, giáo
dục trẻ khi đi ra ngoài trời nắng phải đội mũ, nón. Cô hỏi trẻ đã được làm quen
với bài hát nào nói về ông mặt trời nữa, sau đó cô dạy trẻ vận động theo nhạc.