Học cách sử dụng nhà vệ sinh là một cột mốc quan trọng đối với trẻ mới biết đi. Đây là một bước lớn khi trẻ học để biết được những dấu hiệu của cơ thể và bắt đầu có trách nhiệm với chính cơ thể của mình.
Mỗi đứa trẻ là khác nhau. Một số trẻ dường như tự bản thân trẻ có thể làm được khi trẻ sẵn sàng, trong khi những đứa trẻ khác cần một vài sự giúp đỡ từ cha mẹ. Điều quan trọng nhất đó là trẻ sẵn sàng và bạn cần kiên nhẫn và không nóng vội. Trẻ muốn làm vui lòng bạn vì vậy hãy tán dương và khuyến khích trẻ khi trẻ đang học những kỹ năng mới.
Cách nào là tốt nhất?
Những ý tưởng về cách hướng dẫn trẻ đi vệ sinh thay đổi trong những năm qua. Những ý tưởng này được các bậc cha mẹ áp dụng phổ biến để quyết định thời điểm nào cho trẻ học cách sử dụng nhà vệ sinh. Tuy nhiên, để xác định thời điểm tốt nhất để hướng dẫn trẻ đi vệ sinh thì cha mẹ nên quan sát, theo dõi các dấu hiệu sẵn sàng của trẻ.
Nhiều trẻ làm theo các bước tương tự khi học cách sử dụng nhà vệ sinh, nhưng tốc độ học ở mỗi trẻ là khác nhau. Điều này là vì trẻ có những tính cách khác nhau và cách học hỏi khác nhau, hoàn cảnh gia đình khác nhau. Cũng có những cách hướng dẫn trẻ đi vệ sinh khác nhau ở những nền văn hóa khác nhau.
Thay vì sử dụng tuổi tác để làm mốc tính thời điểm sẵn sàng cho trẻ thì chú ý đến những dấu hiệu khác cho biết trẻ có thể đã sẵn sàng bắt đầu để được hướng dẫn sử dụng nhà vệ sinh. Đây là một bước lớn trong sự phát triển của trẻ mà không thể vội vã.
Trẻ đã sẵn sàng?
Tốc độ tiếp thu ở trẻ là khác nhau, nhiều trẻ bắt đầu biểu lộ những “kỹ năng sẵn sàng” và sự trưởng thành về thể chất cần thiết cho việc hướng dẫn trẻ sử dụng nhà vệ sinh khi trẻ 18 tháng - 2 tuổi rưỡi. Đây cũng là thời gian khi trẻ bắt đầu biểu lộ những dấu hiệu mong muốn độc lập.
Một số kỹ năng sẵn sàng bạn có thể quan sát thấy ở trẻ:
- Làm theo hành vi của bạn và làm theo những chỉ dẫn đơn giản.
- Bày tỏ nhu cầu đi vệ sinh bằng lời nói và tỏ ra hứng thú khi người khác sử dụng nhà vệ sinh.
- Kéo quần lên và xuống.
- Không tiểu tiện trong vòng 2 tiếng đồng hồ hoặc hơn trong một ngày. Điều này cho thấy trẻ đã phát triển
- Nói với bạn trẻ đã đi ra tã lót, hoặc khi bàng quang hoặc ruột đã đầy.
Những dấu hiệu khác bao gồm:
- Có những chuyển động của đường ruột ở những thời điểm giống nhau trong mỗi ngày.
- Không muốn mặc tã lót, hoặc quan tâm đến đồ lót của “cậu bé” và “cô bé”
- Cố gắng kéo tã ướt hoặc bẩn ra, hoặc yêu cầu thay tã.
Trẻ không cần phải biểu hiện tất cả những dấu hiệu này để cho thấy sẵn sàng được hướng dẫn đi vệ sinh, tuy nhiên, hãy chờ đợi cho đến khi trẻ có nhiều dấu hiệu này.
Hướng dẫn trẻ đi vệ sinh tốt nhất trong không khí thoải mái và động viên trẻ. Với môi trường như vậy sẽ giúp bạn dễ dàng, hiệu quả và vui vẻ, tiến bộ nhất ở tốc độ trẻ có thể kiểm soát được. Tránh bắt đầu hướng dẫn trẻ sử dụng nhà vệ sinh khi trẻ đang đối mặt với những thay đổi lớn khác. Ví dụ, có em bé mới hoặc bắt đầu đi học.
Mất thời gian bao lâu để tập cho trẻ đi vệ sinh?
Một số trẻ cần 3 đến 4 tuần để đi đến quyết định sẽ đi vào nhà vệ sinh khi nào và như thế nào, trong khi đó một số trẻ chỉ cần một vài ngày. Một số trẻ biết kiểm soát tiểu tiện trước, những đứa trẻ khác lại là đại tiện. Khá nhiều bé gái sử dụng nhà vệ sinh sớm hơn các bé trai, nhưng không phải tất cả các trường hợp luôn luôn là như vậy.
Nếu trẻ không thực hiện quá trình này sau khoảng 4 tuần, trẻ có thể chưa sẵn sàng. Hãy chờ thêm một vài tuần nữa và thử lại.
Có nhiều bước trong quá trình học cách sử dụng nhà vệ sinh và cần thời gian để kết hợp tất cả các bước lại với nhau.
Đừng cảm thấy áp lực khi bắt đầu quá sớm. Nếu trẻ chưa sẵn sàng thì sẽ mất thời gian lâu hơn.
Giữ khô ráo vào ban đêm
Để giữ khô ráo vào ban đêm mất thời gian lâu hơn bởi vì đó không phải là điều gì đó trẻ có thể học để kiếm soát giống như đi vệ sinh vào ban ngày. Trong khi trẻ đang ngủ say, trẻ không thể kiểm soát được khi bàng quang đã đầy. Đó không phải là việc trẻ có thể dừng lại khi “cố gắng”. Gen di truyền cũng có liên quan đến việc kiểm soát bàng quang ban đêm vì vậy nếu các thành viên trong gia đình bạn hoặc gia đình bạn đời của bạn có chứng đái dầm kéo dài muộn hơn những người khác thì trẻ cũng vậy.
Chứng đái dầm xảy ra khi bàng quang trở nên đầy vào ban đêm nhưng trẻ không tỉnh dậy. Bàng quang tự động cho nước tiểu thoát ra thay vì giữ lại. Khi mối quan hệ giữa não bộ và bàng quang phát triển thì não bộ có thể “thông báo” cho bàng quang không cho nước tiểu thoát ra ngoài. Chứng đái dầm xảy ra ở các lứa tuổi khác nhau.
Thông thường trẻ không đái dầm vào ban đêm khi khoảng 3 tuổi. Hầu hết trẻ không đái dầm vào ban đêm khi 5 tuổi, mặc dù một vài trẻ vẫn đái dầm cho đến khi 6 hoặc 7 tuổi hoặc thậm chí là lớn hơn. Hầu hết học sinh chuẩn bị đi học thỉnh thoảng vẫn đái dầm và trên 10% trẻ tiểu học vẫn đái dầm. .
Nếu trẻ bắt đầu đái dầm thường xuyên trở lại sau khi trẻ đã không đái dầm vào ban đêm, bạn có thể cần đến sự giúp đỡ của bác sĩ hoặc chuyên gia chăm sóc sức khỏe. Đôi khi đó có thể là do trẻ gặp một vấn đề về sức khỏe nào đó.
Sẵn sàng để hướng dẫn trẻ sử dụng nhà vệ sinh
Nói với bạn đời của bạn về những gì bạn sẽ làm để giúp trẻ học cách sử dụng nhà vệ sinh. Nếu trẻ sẽ đi đến nhà trẻ hoặc ở bên những người khác, hãy đảm bảo rằng mọi người biết bạn đang làm gì. Để giúp trẻ sẵn sàng sử dụng nhà vệ sinh, bạn nên:
Đọc sách hướng dẫn trẻ sử dụng nhà vệ sinh hoặc xem băng đĩa cùng với trẻ. Đó là cách rất thú vị để giúp trẻ học hỏi và biết rằng mọi người đi vệ sinh là bình thường. Bạn có thể mượn sách và đĩa từ thư viện gần nơi bạn sinh sống.
- Hãy để trẻ đi vào nhà vệ sinh và nói về những gì bạn đang làm, nếu trẻ cảm thấy vẫn ổn, hãy làm như vậy. Hiểu vai trò của nhà vệ sinh là bước đầu tiên trong quá trình học hỏi sử dụng nhà vệ sinh của trẻ.
- Dạy trẻ những từ cần thiết để hướng dẫn trẻ sử dụng nhà vệ sinh. Chẳng hạn như, đái dầm, khô ráo, đại tiện, tiểu tiện… Chọn những từ bạn cảm thấy phù hợp.
- Hãy chắc chắn rằng nhà vệ sinh an toàn. Giữ những vật dụng lau chùi nhà cửa và nhà vệ sinh ngoài tầm với của trẻ.
- Mặc cho trẻ những trang phục dễ mặc vào và cởi ra, và dễ giặt. Hướng dẫn sử dụng nhà vệ sinh trong thời tiết ấm áp sẽ dễ dàng hơn bởi vì có ít đồ phải thay hơn.
Tìm các dấu hiệu của trẻ để bạn có thể sẵn sàng hướng dẫn trẻ sử dụng nhà vệ sinh đúng thời điểm. Điều quan trọng là phải có sẵn nhà vệ sinh hoặc bô vệ sinh để tránh những tai nạn xảy ra.
Sử dụng bô hay nhà vệ sinh?
Trước khi bạn bắt đầu hướng dẫn cho trẻ sử dụng nhà vệ sinh bạn sẽ cần phải quyết định sử dụng nhà vệ sinh hay bô vệ sinh. Nhiều cha mẹ sử dụng cả hai loại này. Bằng việc sẵn sàng sử dụng cả hai cái sẽ giúp cha mẹ tìm ra được thiết bị nào sẽ phù hợp với trẻ hơn.
Điều quan trọng là không chỉ trích, trêu chọc trẻ về chứng đái dầm hoặc kể với những người khác về điều đó trước mặt trẻ. Trong khi những đứa trẻ lớn hơn có thể giúp cha mẹ để những tấm ga trải dường vào nơi để đồ giặt, để trẻ nhỏ tự giặt đồ bẩn có thể làm trẻ cảm thấy như đó là một hình phạt.
Nhà vệ sinh (toilet)
Nếu sử dụng nhà vệ sinh, bạn sẽ cần một bồn vệ sinh dành cho trẻ với một chỗ ngồi nhỏ mà vừa khít đặt bên trong bồn vệ sinh lớn. Bạn cũng sẽ cần bậc thang để trẻ có thể leo lên và đặt chân xuống trong khi ngồi vệ sinh. Trẻ cần cảm thấy an toàn và thư giãn khi ngồi vệ sinh để có thể đi vệ sinh dễ dàng.
Một số trẻ bị ngã xuống nhà vệ sinh, ngay cả khi chỗ ngồi của trẻ đúng vị trí. Mặc dù bạn có thể muốn trẻ sử dụng nhà vệ sinh, nhưng sử dụng bô vệ sinh sẽ dễ dàng hơn cho trẻ. Sử dụng nhà vệ sinh có thể khiến trẻ hình thành thói quen xả nước sau khi kết thúc và trẻ có thể hiểu quy trình khi đi vệ sinh. Hãy chắc chắn rằng việc xả nước chỉ diễn ra sau khi đi tiểu tiện hoặc đại tiện, nếu không, việc này có thể trở thành một trò chơi cho trẻ mà không liên quan gì đến việc sử dụng nhà vệ sinh.
Bô vệ sinh
Nhiều cha mẹ bắt đầu hướng dẫn trẻ sử dụng nhà vệ sinh với một cái bô vệ sinh. Trẻ dễ dàng ngồi đúng vị trí ở trên bô vệ sinh mà không cần sự giúp đỡ và trẻ có vẻ cảm thấy an toàn hơn bởi vì bô vệ sinh không quá cao so với trẻ. Bạn có thể để bô vệ sinh ở một vài nơi trẻ có thể nhanh chóng đến đó được bởi vì trẻ khó có thể biết được lúc nào trẻ đi vệ sinh.
Khi bạn ra ngoài, mang theo một cái bô vệ sinh có thể sẽ dễ dàng hơn cho bạn để tạo ra một nhà vệ sinh an toàn và thoải mái ở những địa điểm khác cho trẻ.
Một số cha mẹ cho trẻ sử dụng bô vệ sinh trước khi để trẻ sẵn sàng được hướng dẫn sử dụng nhà vệ sinh. Trẻ hiểu được cảm giác ngồi bô và đó là bô vệ sinh của trẻ. Bạn có thể để bô vệ sinh ở nơi trẻ đang vui chơi để trẻ có thể làm quen, hoặc đặt bô vệ sinh vào vị trí trẻ lựa chọn. Trẻ có thể ngồi bô vào những lúc khác nhau trong ngày. Bạn có thể để gấu bông bên cạnh khi trẻ đi vệ sinh. Khi trẻ cảm thấy tự tin về việc sử dụng bô vệ sinh thì trẻ có thể chuyển sang giai đoạn sử dụng nhà vệ sinh.